Firma przyjazna pracownikom 50+: rozwiązania i korzyści

Idea zarządzania wiekiem

Jednym z najważniejszych rozwiązań mających na celu stworzenie przyjaznych osobom starszym jest wdrożenie koncepcji zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwie. W Polsce idea ta jest ciągle tematem nowym, nie do końca rozpoznanym. Aby upowszechnić wiedzę o mechanizmach zarządzania wiekiem Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach projektu „Z wiekiem na plus - szkolenia dla przedsiębiorców” opracowała „Wstępne standardy zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwach”.

Zarządzanie wiekiem to zestaw działań wewnątrz przedsiębiorstw i instytucji, które pozwalają racjonalnie wykorzystywać posiadane zasoby ludzkie, w tym pracowników w wieku starszym. Specyfiką zarządzania wiekiem jest podejście nastawione na pracowników dojrzałych czy też szerzej - na potrzeby i możliwości pracowników w różnym wieku. Możliwość zarządzania wiekiem istnieje w każdej firmie – nawet takiej, która z racji niewielkich rozmiarów nie ma działu zajmującego się zarządzaniem kadrami. Niemniej i tam można stosować reguły postępowania, które nie dyskryminują starszych osób, a wykorzystują ich potencjał ku pożytkowi obu stron – pracodawcy i pracowników.

Włączenie zarządzania wiekiem do praktyki zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie wymaga wdrożenia konkretnych działań zwiększających wydajność pracy starszych pracowników, a tym samym przynoszących firmom korzyści z ich zatrudniania. Wachlarz tych działań jest bardzo szeroki - mogą dotyczyć różnych faz zatrudnienia pracownika (od etapu rekrutacji do odejścia z pracy); mogą odnosić się do samego pracownika (zdolności mentalnych i fizycznych do wykonywania danej pracy), ale również otoczenia pracownika (kształtowanej przez pracodawcę organizacji pracy). Działania te można pogrupować w następujące obszary zarządzania wiekiem: rekrutacja i selekcja; kształcenie ustawiczne; rozwój kariery zawodowej; elastyczne formy pracy; ochrona zdrowia oraz projektowanie stanowisk pracy; przesunięcia pomiędzy stanowiskami oraz zakończenie zatrudnienia i odejście na emeryturę.

W ramach każdego obszaru zdefiniowane zostały narzędzia, z których można wybrać tylko takie, które są dobrze dostosowane do potrzeb danego przedsiębiorstwa.

Korzyści dla przedsiębiorców

Podsumowując, co przedsiębiorcy zyskują stosując mechanizmy zarządzania wiekiem? Ich wdrożenie umożliwia przede wszystkim zwiększenie wydajności pracy osób 50+ poprzez efektywniejsze wykorzystanie ich potencjału i zwiększenie motywacji do pracy. Niewątpliwie dużą korzyścią dla przedsiębiorstwa jest zatrzymanie w firmie wiedzy i doświadczenia starszych pracowników. Dobra atmosfera, która powstaje w efekcie wdrożenia zarządzania wiekiem, wpływa na zmniejszenie konfliktów międzypokoleniowych w firmie i poprawę atmosfery pracy. Poprzez wdrażanie narzędzi zarządzania wiekiem zmniejsza się także fluktuacja pracowników, ponieważ osoby dojrzałe są z reguły lojalne w stosunku do swojej firmy – dzięki temu ograniczone zostają koszty związane z rekrutacją personelu.

To tylko kilka pozytywnych efektów bezpośrednio związanych z działalnością gospodarczą. Do tego należy jeszcze dołożyć bardziej „miękkie” rezultaty, takie jak: przełamywanie stereotypów dotyczących osób 50+ oraz zmiana nastawienia do starszych pracowników; promowanie pozytywnego stosunku do pracy; przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na wiek. Bardzo ważną korzyścią jest pozytywny, przyjazny wizerunek organizacji jako firmy odpowiedzialnej społecznie.

Na zakończenie można przytoczyć słowa menedżerów z pewnej dużej firmy w Polsce, którzy zapytani o definicję przyjaznego pracodawcy odpowiedzieli: „to pracodawca, który optymalnie wykorzystuje potencjał pracowników zależnie od ich wieku i cech, nie dyskryminuje, sprzyja różnorodności, zapewnia bezpieczną i stabilną pracę, jest lojalny wobec pracowników i przede wszystkim ich szanuje.”