Dlaczego praca umysłowa skutkuje tak silnym zmęczeniem

- Dotychczasowe teorie sugerowały, że zmęczenie jest rodzajem iluzji wytwarzanej przez mózg, abyśmy przestali robić to, co robimy, i zajęli się bardziej satysfakcjonującą aktywnością - mówi Mathias Pessiglione z Uniwersytetu Pitié-Salpêtrière w Paryżu. - Jednak nasze odkrycia pokazują, że praca poznawcza skutkuje realną zmianą, tj. nagromadzeniem szkodliwych substancji, więc zmęczenie rzeczywiście byłoby sygnałem, który sprawia, że przestajemy pracować, jednak w innym niż zakładano celu: aby zachować spójność funkcjonowania mózgu - dodaje Pessiglione.

Uczeni chcieli dowiedzieć się, czym naprawdę jest zmęczenie psychiczne. Podczas gdy maszyny mogą wykonywać obliczenia w sposób ciągły, mózg - nie. Postanowiono dowiedzieć się dlaczego. Sądzono, że powodem była potrzeba „recyklingu" potencjalnie toksycznych substancji, które powstają w wyniku aktywności nerwowej.

Wykorzystano spektroskopię rezonansu magnetycznego (MRS) do monitorowania chemii mózgu w ciągu dnia pracy. Przyjrzano się dwóm grupom ludzi: tym, którzy musieli intensywnie myśleć i tym, którzy mieli łatwiejsze .

Jedynie wśród osób wykonujących wymagającą pracę intelektualną odnotowano oznaki , w tym zmniejszone rozszerzenie źrenic. Osoby te wykazywały również w dokonywanych wyborach, częściej optując za szybkim uzyskaniem nagrody przy niewielkim wysiłku. Co najważniejsze, ludzie ci cechowali się też wyższym poziomem glutaminianu w synapsach kory przedczołowej mózgu. Jak ustalono wcześniej, akumulacja glutaminianu powoduje, że dalsza aktywacja kory przedczołowej jest bardziej kosztowna i kontrola poznawcza jest trudniejsza po ciężkim intelektualnie dniu pracy.

Czy jest jakiś sposób na obejście tego ograniczenia zdolności naszego mózgu do intensywnego myślenia? - Obawiam się, że nie bardzo. Skorzystałbym ze starych dobrych rad: odpoczywaj i wysypiaj się! Istnieją dowody na to, że glutaminian jest eliminowany z synaps podczas snu - mówi Pessigilione.

Według uczonych monitorowanie metabolitów w określonych częściach mózgu może pomóc w wykryciu poważnego zmęczenia psychicznego. To zaś może pomóc w dostosowaniu planów pracy i uniknąć wypalenia. Jak radzą też eksperci, ludzie powinni unikać podejmowania ważnych decyzji, gdy są zmęczeni.

Teraz autorzy chcą się dowiedzieć, dlaczego kora przedczołowa wydaje się szczególnie podatna na akumulację glutaminianu i zmęczenie. Zamierzają również sprawdzić, czy te same markery zmęczenia w mózgu pozwalają przewidzieć powrót do zdrowia po i nowotworze.