Firma przyjazna pracownikom 50+: rozwiązania i korzyści

Stanowisko według możliwości

Ważną strategią na rzecz skłaniania starszych pracowników, aby nie rezygnowali z pracy, jest ich na nowe, lepiej dopasowane do ich możliwości i potrzeb stanowiska pracy w obrębie danego przedsiębiorstwa. Aby stworzyć miejsce przyjazne dla starszych pracowników, powinni oni mieć kontrolę nad swoją pracą: na przykład muszą mieć możliwość wyboru lub zmiany kolejności wykonywania zadań bądź swobodę wyboru metod pracy. Szanse na dostosowanie pracy do możliwości, wieku i stanu zdrowia osób starszych daje także elastyczny czas pracy. Polega on na ustaleniu takich godzin pracy, które zapewnią większą efektywność pracowników i jednocześnie pozwolą godzić pracę zawodową z życiem osobistym (w przypadku osób starszych na przykład z opieką nad rodzicami lub wnukami). Dobrym rozwiązaniem jest także zwolnienie dojrzałych pracowników z pracy w godzinach nadliczbowych czy pracy w godzinach nocnych lub udzielanie im urlopów wypoczynkowych na specjalnych zasadach np. nieco dłuższych niż w przypadku młodszych pracowników. Eksperci zarządzania wiekiem podkreślają, że wprowadzenie elastycznych form pracy przynosi przedsiębiorcy wymierne korzyści - jedną z nich jest poprawa stanu zdrowia pracowników i spadek absencji chorobowej, co w efekcie skutkuje wzrostem wydajności pracy.

Starszy=doświadczony

Niezwykle istotna jest także komunikacja i współpraca pomiędzy członkami zespołu, zachęcająca pracowników do wymieniania się informacjami i wiedzą. Wielorakie korzyści – zarówno dla osób dojrzałych, jak i dla przedsiębiorstw niesie uczenie się międzypokoleniowe. Łączy ono mocne strony przedstawicieli różnych pokoleń - wieloletnie doświadczenie i specjalistyczną wiedzę starszego pokolenia z umiejętnościami młodych pracowników w dziedzinie nowych technologii. Taki sposób uczenia przybierać może w przedsiębiorstwie formę mentoringu, polegającą na tworzeniu par lub zespołów złożonych z osób w różnym wieku. Współpraca osób z różnych grup wiekowych i dzielenie się wiedzą sprzyja lepszej integracji pracowników oraz pomaga przełamać stereotypy na temat wieku i starzenia się. Powoduje również, że cenna, specjalistyczna wiedza zostaje zatrzymana w przedsiębiorstwie. Dzięki mentoringowi starsi pracownicy zyskują autorytet, czują się potrzebni i docenieni, młodsi zaś zdobywają potrzebną wiedzę.

Dobrym przykładem zastosowania takich działań jest firma Vattenfall Heat Poland S.A., która w ramach programu „Ekspert Vattenfall” promuje mentoring oraz dzielenie się wiedzą według zasady „ucząc innych, uczymy się sami”. Program ten adresowany jest do wysokiej klasy specjalistów z branży energetycznej, z których większość przekroczyła 50-ty rok życia. Eksperci najpierw biorą udział w warsztatach, podczas których uczą się jak przekazywać wiedzę młodszym pracownikom. Jest to szczególnie ważne w kontekście starzenia się załogi i odejść na emeryturę, co z kolei powoduje konieczność sprawnego zastąpienia odchodzących pracowników osobami młodszymi, ale już wykwalifikowanymi.

W Vattenfall pracownik jest wyjątkowo długo przygotowywany do pracy, zwłaszcza na produkcji. Musi on dysponować specjalistyczną wiedzą i umieć reagować w wielu awaryjnych sytuacjach. Musi także poznać maszyny i nauczyć się ich „słuchać”. Taką wiedzę przekazać może tylko doświadczony i wieloletni pracownik, który doskonale zna procesy i urządzenia. Dzięki takiemu przepływowi wiedzy, przedsiębiorstwo oszczędza na kosztach przeszkolenia i wdrożenia do pracy nowego pracownika. Stosowanie mentoringu pozwala także uniknąć strat związanych z ewentualnych błędami, jakie nowi, niewyszkoleni pracownicy mogliby spowodować w firmie.

W firmie Energa Hydro każdy nowo zatrudniony pracownik wybiera sobie mentora, któremu towarzyszy w codziennej pracy i który przekazuje mu swoją wiedzę. Zdaniem Izabeli Wąsik z Energa Hydro przynosi to konkretne korzyści: „Pracownicy są bardziej związani z firmą i czują się za nią odpowiedzialni. To oczywiście skutkuje wysokim zaangażowaniem, dobrą atmosferą i przede wszystkim brakiem rotacji. A to już dla firmy konkretne zyski finansowe”.