Telepraca w Polsce

Do czołówki państw, w których chętnie zatrudniani są telepracownicy należą jeszcze Belgia i Holandia, nasz kraj plasuje się na jednym z najodleglejszych miejsc, gorzej jest jedynie w Bułgarii i Rumunii, twierdzi Ewa Dobosiewicz z poznańskiej firmy konsultingowej. Spółka ta wraz Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej propaguje opisywaną formę zatrudnienia w Polsce. Program jest współfinansowany przez Unię Europejską.

Badania dowodzą, że Polakom praca zdalna kojarzy się głównie z telemarketingiem, informacją telefoniczną oaz akwizycją. Tymczasem praca zdalna często odnosi się do takich dyscyplin, jak: poligrafia, produkcja maszyn biurowych i komputerów, sprzęt radiowy, telewizyjny i komunikacyjny, pośrednictwo finansowe oraz praca badawczo- rozwojowa.
W niedalekiej przyszłości z opisywanej formy zatrudnienia będzie korzystało coraz więcej: artystów, księgowych, grafików, informatyków, architektów, dziennikarzy i innych przedstawicieli wolnych zawodów.

Telepraca ma liczne zalety, poprzez system zadaniowy zwiększa efektywność pracownika, umożliwia firmie zniwelowanie kosztów (np. wyeliminowane są opłaty za biuro), przyczynia się do większej aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych, mieszkańców małych miasteczek i wsi, młodych matek. „Pracodawcy z którymi rozmawialiśmy podkreślają, że istotne jest dla nich to, że dzięki telepracy mogą wyszukiwać i współpracować ze specjalistami w innych regionach, a nawet krajach. Zdarza się, że firmy z dużych miast nawiązują współpracę z mieszkańcami biedniejszych regionów szukając w ten sposób oszczędności”, mówi Dobosiewicz.

Nieduża popularność tego rodzaju zatrudnienia w naszym kraju spowodowana jest obecnie niepewnością potencjalnych pracowników co do wynagrodzenia, niekorzystnych warunków umowy oraz awansu zawodowego. Pracodawcy natomiast obawiają się dużej rotacji zatrudnionych, niemożności ich przywiązania do firmy i braku dyscypliny.
Jak pokazują badania, opisywany status quo ma szansę zmienić się na korzyść. 19% ankietowanych mających własną firmę rozważa wprowadzenie telepracy. „Myślę, że pracodawcy będą się powoli przekonywać do tej formy zatrudnienia. Szacujemy, że w ciągu najbliższych pięciu do siedmiu lat poziom takiego zatrudnienia wzrośnie u nas do 12 – 13”, twierdzi Dobosiewicz.

Telepracownicy stanowią 11% zatrudnionych w Unii Europejskiej, zasady regulujące ów rodzaj pracy zostały przyjęte w 2002 roku. Jednakże, „Obowiązujące przepisy, na gruncie których pracodawcy stosują taką formę zatrudnienia, nie regulują wielu kwestii związanych z telepracą wykonywaną w domu. Celem prac zespołu, który przygotowywał projekt nowelizacji kodeksu pracy, było wypracowanie podstaw i uregulowanie zasad określających stosunek takiej pracy, zasad rozliczania się, np. za korzystanie z własnego sprzętu, czy kontroli i przepisów bhp”, mówi Jacek Męcina, doradca zarządu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan oraz członek grupy opracowującej zmiany projektu nowelizacji obowiązującego prawa.

Nowe przepisy mają być bardziej przejrzyste, zawierać m. in. jasną definicję telepracy, regulować przepisy bhp, etc. Założeniem twórców nowelizacji jest także zwiększenie aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. „Wiadomo, że najlepsze warunki do pracy osoba niepełnosprawna ma zwykle w domu. Pracodawca, dla którego zatrudnienie osoby niepełnosprawnej wiąże się ze stworzeniem szczególnych warunków, a więc i większymi nakładami finansowymi, będzie z tej troski niejako zwolniony. Moim zdaniem zapis odciążający pracodawcę ma kapitalne znaczenie i może przyczynić się do znacznej poprawy sytuacji osób niepełnoprawnych na rynku pracy”, twierdzi Jacek Męcina.