11-05-2011
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Badania wykazują, że wczesna emerytura stanowi ryzyko dla prawidłowego funkcjonowania mózgu. Kilka miesięcy temu naukowcy z Centrum Badań nad Starzeniem się (Center for the Study of Aging) korporacji RAND oraz z Uniwersytetu Michigan opublikowali dane, które wskazują, że poziom wydajności zdolności poznawczych spada wcześniej w krajach, gdzie szybciej przechodzi się na emeryturę.
Naukowcy proponują kilka powodów takiego stanu rzeczy. Po pierwsze emerytura nierzadko wiąże się z odseparowaniem od dotychczasowego środowiska, a interakcje społeczne są uważane za konieczne dla utworzenie "rezerwy poznawczej," tj. systemu wsparcia mózgu, który pozwala normalnie funkcjonować, pomimo związanych z wiekiem uszkodzeń. Poza tym po przejściu na emeryturę ma się też mniejszą motywację do uczestnictwa w działaniach stymulujących umysł. Na przykład, nie trzeba już czytać sekcji biznesowych, by być na bieżąco z działaniami konkurencji, nie analizuje się nowych metod dydaktycznych, które można by było zastosować w kalsie, nie pozostaje się na bieżąco ze zmianami legislacyjnymi, etc. Tymczasem zdolności umysłowe także działają według znanego powiedzenia „use it or lose it!" (Używaj albo strać!)
Zamiast traktować emeryturę jako czas zwolnienia, czy nawet „wygaszenia" aktywności na różnych polach, można obrać inną drogę. W Japonii nazywają to ikigai, co oznacza "powód, dla którego budzimy się rano" (Francuzi mają swoją raison d'être). Odnalezienie ikigai jest kluczowe, szczególnie w przypadku, gdy kariera zawodowa pochłania większość czasu i zaangażowania.
Po pierwsze, konieczne jest określenie działań, które się lubi i które pomagają zachować odpowiednie funkcje poznawcze. Najlepiej połączyć aktywności wymagające społecznego zaangażowania, wysiłku fizycznego i stymulujące intelektualnie. Taniec jest jednym z takich działań. Możliwości jest jednak wiele - każdy może wybrać hobby na miarę swoich umiejętności i możliwości.
Jak wskazują eksperci, warto zacząć kultywować hobby przed rezygnacją z aktywności zawodowej. Podobnie jak tworzy się plan emerytalny, trzeba przygotować projekt „emocjonalno-mentalny", tak aby nie znaleźć się w nieoczekiwanej sytuacji. Zaangażowanie w jakąś pasję i kreowanie nowego sposobu spędzania czasu umożliwi spokojne, komfortowe i szczęśliwe wkroczenie w nowy etap życia.